niedziela, 16 grudnia 2012

Ambaras na renesansowy Ambras

zamek Ambras w całej okazałości
widok na zamek górny i salę Hiszpańską
wejście do sali Hiszpańskiej
brama do zamku górnego i zegar słoneczny
wejście na dziedziniec zamku górnego

Renesansowy zamek Ambras należy do najbardziej znaczących zabytków stolicy Tyrolu - Innsbrucku. Kulturalno-historyczne znaczenie tego obiektu związane jest z postacią arcyksięcia Ferdinanda II (1529–1595), który wspierał szczególnie renesansową sztukę i naukę. To on stworzył imponujące zbiory ambraskie, które tu nakazał umieścić. W zamku górnym powstały pomieszczenia z wytwornym wyposażeniem, w których znajdowały się n.p. łazienka Philippiny Welser – jak również Sala Hiszpańska, która zaliczana jest do najpiękniejszych sal wieku renesansu. W sali tej przedstawione są malowidła ścienne z 27 tyrolskimi książętami. Szczególnie imponująca jest wielkość pomieszczenia z jego długością około 43 metrów. Galeria z portretami Habsburgów znajdująca się w zamku wysokim to jedna z najważniejszych atrakcji zamkowych. Więcej niż 200 wizerunków ukazują monarchów domu habsburskiego. Dzieła Lukasa Cranacha, Tycjana, Antona van Dycka najbardziej znanych malarzy, których dzieła można zobaczyć w salach zamkowych. 

wtorek, 27 listopada 2012

Krew Chrystusa w śniegu

Heiligenblut - kościół św. Wincentego oraz za wieżą w chmurach Grossglockner, najwyższy szczyt Austrii
Malownicza alpejska miejscowość Heiligenblut dosłownie znaczy Święta Krew. W 914 r. z Konstantynopola przez góry miał wracać do ojczyzny duński książę imieniem Briccius, z buteleczką krwi Chrystusa jako dar od cesarza Konstantyna VIII. W miejscu, w którym dziś na wysokości 1620 m n.p.m. stoi kaplica, zginął zasypany lawiną. Po pewnym czasie ze śniegu wyrosły trzy kłosy, a zaintrygowani tym nadzwyczajnym zjawiskiem mieszkańcy doliny odkopali zwłoki nieszczęśnika i znaleźli przy nim relikwiarz ze Świętą Krwią. Legendarne kłosy znalazły swoje miejsce w herbie Heiligenblut. Relikwie krwi przechowywane są w gotyckim kościele św. Wincentego (Vinzentkirche) Obecnie miejscowość znana jest głównie jako stacja narciarska, a zdjęcia wieży tamtejszego kościoła z ośnieżonym Großglocknerem, najwyższym szczytem Austrii w tle można znaleźć w każdym przewodniku po tym kraju. W Heiligenblut kończy się alpejska trasa tzw. Großglockner Hochalpenstraße.

poniedziałek, 26 listopada 2012

Groźny Turek z mieczem

Turek z fasady pałacu Saurau
renesansowy portal i fasada pałacu Saurau
Wysoko nad renesansowym portalem pałacu Saurau w Grazu wychyla się postać Turka z mieczem w dłoni. Skąd się wzięła ta drewniana figura na fasadzie pałacu? Legenda opowiada o Turkach, którzy w 1532 roku podczas pierwszego oblężenia zdobyli miasto i oblegali jeszcze twierdzę zamkową. W pałacu zakwaterował się turecki wódz Ibrahim Pasza i kiedy spożywał posiłek, kula armatnia z zamku trafiła w spożywaną przez niego pieczeń. Zezłoszczony wódz rozkazał wycofanie wojsk z miasta. To legenda, bowiem Turcy nigdy nie zdobyli miasta. Niemniej drewniana, obrotowa figura pierwotnie służyła kawalerzystom za cel ćwiczeń. Po zwycięstwie na Turkami w 1683 roku graf Saurau ozdobił swój okazały dom "alla turca", tym bardziej że jego ród zasłynął w walkach z Turkami, szczególnie zwycięski graf Karl von Saurau.

wtorek, 6 listopada 2012

Olimp na dworze książęcym w Graz

W Graz można zajrzeć na Olimp, do nieba bogów. Na całej fasadzie budynku przy Herrengasse znajduje się fresk barokowego artysty Johanna Mayera z 1742 roku, przedstawiający greckich i rzymskich bogów. Dwór książęcy (Herzogshof) lub Pomalowany dom (Gemaltes Haus) tak nazywany jest ten kolorowo wymalowany budynek. Pierwszy raz został wspomniany w 1360 roku. Tutaj do 1450 roku, czyli do wykończenia zamku w Grazu, książęta Styrii przyjmowali hołdy lenne od swych poddanych. W 1382 roku delegacja z Triestu oddała swój kraj pod opiekę Habsburgów w obawie przed niebezpieczeństwem zajęcia przez Wenecjan. I tak Triest pozostał do końca I wojny światowej w monarchii Habsburskiej.
Z fasady można uczyć się mitologii i hierarchii bogów: najniżej przechodniów, czyli ludu zobaczymy Bachusa (boga wina), Wulkana (boga rzemieślników) i Westę (boginię ognia domowego). Wyżej w hierarchii i na fasadzie umieszczeni są Apollo, Jupiter i Pluton (bóg podziemi). Najwyżej panują Merkury (bóg handlu i podróżnych), Mars (bóg wojny), Minerwa (bogini wojny i sztuki) oraz Eskulap (bóg medycyny).

poniedziałek, 5 listopada 2012

Najstarsza piekarnia w Grazu

drewniany portal z orłem cesarskim u wejścia do piekarni
nad szyldem właściciela malowidło przedstawiające Matkę Boską
Piekarnia dworska Edegger-Tax (Die Hofbäckerei Edegger-Tax) jest najstarszą funkcjonującą piekarnią w Grazu. Jej korzenie sięgają XIV wieku. Piekarnia jest znana przez bogato zdobioną fasadę zakładu na Hofgasse in Graz. W piekarni można nabyć tradycyjne pieczywo z całej dawnej CK monarchii.
Od 1787 roku piekarnia jest w rękach rodziny Tax. Od 1888 piekarze otrzymali tytuł dworskich piekarzy CK monarchii i do dziś można podziwiać stosowny szyld oraz rzeźbiony drewniany portal z orłem cesarskim. Po drugiej wojnie światowej Hertę Tax poślubił Franz Edegger i tak właścicielem zakładu jest rodzina Edegger-Tax.

sobota, 3 listopada 2012

Niemcy w Warszawie



„Niemcy” i „Warszawa” w jednym zdaniu mogą u wielu budzić jedynie negatywne skojarzenia, zwłaszcza z martyrologią miasta podczas II wojny światowej i zniszczeniami. Jednak Warszawa przyciągała przybyszów z zachodu od początków swego istnienia. Marcin Tysler z SKPT postara się ukazać, jaki wkład imigranci z Niemiec i ich potomkowie mieli w budowanie naszego miasta. Czy Warszawa była dla nich ziemią obiecaną?
 
Zapraszam na wykład Marcina Tyslera

Czas: 8 listopada 2012, czwartek – godzina 19:00
Miejsce: Klub Podróżnik, ulica Felińskiego 37

niedziela, 14 października 2012

Portiunkula i anioły w Maria Gugging

dominująca wieża kościoła Portiunkuli
na fasadzie wieży wita odwiedzających rzeźba anioła
prezbiterium
ołtarz i obraz MB anielskiej
w Portiunkuli nie może zabraknąć św. Franciszka
Austriacki kościół Portiunkula i jubileuszu cesarza Franza Józefa (Österreichische Portiunkulakirche i Kaiser-Jubiläumskirche) znajduje się w Maria Gugging. Świątynia jako kościół parafialny i pielgrzymkowy jest pod wezwaniem Maryi, królowej anielskiej.
Kościół powstał z inicjatywy Franza Völkera (1868–1948), bogatego wiedeńskiego mieszczanina i tercjarza franciszkańskiego. 60 rocznica rządów cesarza Franza Józefa była okazją do poświęcenia kamienia węgielnego pod świątynie, którą poświęcono 6 września 1913 roku. Święto patronalne przypada na 2 sierpnia czyli wspomnienie Matki Bożej Anielskiej, podobnie jak w kościele Portiuncula w Asyżu.
 Kościół został wybudowany w stylu neogotycko-nazareńskim. Malarstwo ścienne i sufitowe jest autorstwa Josefa Kastnera.

sobota, 13 października 2012

Grota NMP z Lourdes w lasku wiedeńskim

grota w Maria Gugging
grota - miejsce modlitwy, często wierni zapalają tu świecie (wnęki)
św. Krzysztof z Dzieciątkiem przy parkingu wskazujący drogę do groty
wnętrze drewnianej kaplicy obok groty. Tu odbywają się nabożeństwa zimą i podczas złej pogody. Po prawej stronie obraz MB Częstochowskiej świadectwo aktywności polonii austriackiej (piesze pielgrzymki)
Grota NMP z Lourdes (Lourdesgrotte im Wienerwald) znajduje się w lasku wiedeńskim, na zachodnim krańcu miejscowości Maria Gugging.  Stanowi kopie groty maryjnej w Lourdes we Francji. Miejsce nawiedza około 80 tysięcy pielgrzymów i turystów, przez co to miejsce jest jednym z najbardziej nawiedzanych w archidiecezji wiedeńskiej. Szczególnie ceniona i zabierana do domostw (w butelkach, karnistrach itp) jest woda wypływająca ze skały. Od 1982 roku regularnie co miesiąc przybywa tu polska piesza pielgrzymka z Wiednia.
Grota powstała w latach 1923-5 pod kierunkiem o. Caspara Huttera (1881–1957), pierwszego duszpasterza kościoła w Maria Gugging, na terenie opuszczonego kamieniołomu, który przekazała kościołowi Maria Pflaum (1875–1939). Poświęcenie 10 maja 1925 roku zgromadziło około 60 tysięcy ludzi.
Przy Hauptstraße w Maria Gugging znajduje się tzw. Herz-Jesu-Statue, czyli rzeźba poświęcona kultowi serca Jezusowego. I od tego miejsca rozpoczyna się droga z 15 tablicami tajemnic różańcowych, która kończy się przy rzeźbie św. Krzysztofa. Marmurowa rzeźba NMP Niepokalanej w niszy skalnej i Bernadety Soubirous stanowią wierną kopie oryginału z groty z południowo-zachodniofrancuskiego Lourdes.

Die Lourdesgrotte im Wienerwald ist eine Nachbildung der Mariengrotte von Lourdes. Sie befindet sich am westlichen Ortsrand des niederösterreichischen Wallfahrtsortes Maria Gugging.

Krzyżacka świątynia we Wiedniu

prezbiterium w kościele krzyżackim
Krzyżacki kościół stanowi część domu zakonnego na Singerstraße 7 we Wiedniu. Obecna gotycka świątynia została poświęcona w 1395 roku i jest pod wezwaniem św. Elżbiety. Gotycka nawa posiada sklepienie gwieździste, od strony południowej (od ulicy Singerstraße) oświetlają wnętrze 4 wielkie okna. Na ścianach wisi ponad 80 herbów różnych niemieckich rodów z których wywodzili się rycerze zakonni. Istniał zwyczaj, że w kościele w którym dany rycerz zakonny składał przysięgę tam zawieszał swój herb, stąd herby zwane są tarczami przysięgi „Aufschwörschilde".
centralny obraz
płaskorzeźba nagrobna
wnętrze świątyni
Ołtarz skrzydłowy powstał w 1520 roku dla kościoła mariackiego w Gdańsku, a w 1864 przywędrował do Gdańska. Ciekawe dlaczego? Centralny obraz w prezbiterium autorstwa Tobias Pocka z 1667 roku przedstawia główną patronkę zakonu Maryję z dzieciątkiem Jezus na łonie w towarzystwie św. Elżbiety, Jerzego i Heleny. W świątyni znajdują się trzy pomniki nagrobne wybitnych krzyżaków i wodzów z czasów wojen tureckich z XVIII wieku (Erasmus Graf Starhemberg, Guidobald Graf Starhemberg, Josef Philipp Graf Harrach).
The Church of Saint Elisabeth of Hungary also known as Church of the Teutonic Order is the mother church of the Teutonic Order.

Krzyżacy we Wiedniu

główna siedziba krzyżaków
herby rodów związanych z krzyżakami
tablica informująca o pobycie Mozarta w siedzibie krzyżackiej
Krzyżacy, z którymi mieliśmy burzliwą historię, swoją główną siedzibę mają we Wiedniu. Na Singerstrasse 7 w okolicy katedry św. Szczepana rezyduje wielki mistrz zakonu krzyżackiego. Krzyżacy już w 1222 osiedlili się w tym miejscu. Najbardziej znaną główną siedzibą krzyżaków jest Malbork, Wiedeń od 1809 roku stal się główną rezydencją wielkiego mistrza i tu znajduje się skarbiec zakonu, który zawiera m. in. insygnia zakonu.
U krzyżaków gościł kilka tygodni Wolfgang Amadeusz Mozart (od 18 marca 1781) a także Johann Brahms (1863-65).
Řád německých rytířů. Vídeňský dům a kostel řádu se nachází nedaleko svatoštěpánského dómu v Singerstrasse a jsou přístupné návštěvníkům. Přístupná je také řádová klenotnice.

wtorek, 9 października 2012

Graz - stolica Styrii

panorama miasta z góry zamkowej
Graz (po polsku Grodziec), to stolica Styrii,  miasto położone nad rzeką Murą, u podnóża Alp Styryjskich. Po Wiedniu drugie co do wielkości i znaczenia miasto Austrii (ok. 300 tysięcy). Nazwa miasta wywodzi się od Gradec słoweńskiego wyrazu oznaczającego mały zamek. Pierwsze wzmianki o Grazu pochodzą z roku 881, kiedy w dokumencie wymienia się go jako warownię władców Styrii. Potwierdzeniem statusu było przyznanie praw miejskich w roku 1281przez Rudolfa I Habsburga. W XV i XVI wieku miasto dobrze się rozwijało, wtedy to na górze Schlossberg wzniesiono twierdzę dla obrony przed Turkami. W 1586 roku w Grazu powstał pierwszy uniwersytet. W 1809 roku twierdzę bez powodzenia oblegały wojska napoleońskie.

Pegaz, biskup i nowożeńcy

Pegaz w ogrodzie Mirabell często stanowi tło fotografii ślubnych nowożeńców, którzy w pałacu Mirabell zawierają małżeństwo. Rzeźba na fontannie przedstawia pegaza, który pełny gracji unosi się do góry. Miała symbolizować dobroć i pobożność fundatora arcybiskupa. Początkowo znajdowała się przy wodopoju dla koni arcybiskupa przy Kapitelplatz na Starówce, a i teraz ponoć pegaz spogląda w kierunku katedry, czyli kościoła arcybiskupa.

Ogród karłów

karzeł z piłką
karlica
karzeł ze szpadlem
Salzburski ogród karłów powstał w latach 1690/01 na zlecenie arcybiskupa Johanna Ernsta Grafa Thun. W stylu barokowym w ogrodzie Mirabell dzieło powstało pod kierunkiem Johanna Bernharda Fischera. I tak możemy podziwiać 28 karłów z białego marmuru. Jest to najstarszy ogród karłów w Europie, czyli też na świecie. W Salzburgu w okresie baroku na dworze Johanna Ernsta Grafa Thun i Antona Grafa Harrach Franza von Meichelböcka (1695–1746) było wielu karłów, których ceniono za wierność i lojalność.


wtorek, 2 października 2012

Tulln w pieśni Nibelungów i "stolicą kraju"

fontanna Nibelungów w Tulln
Kriemhilda
Pod koniec VIII wieku Tulln nazywany jest miastem (Comagenis civitas), a w 859 r. pierwsza raz użyto nazwy Tullina. W czasach karolińskich było to znaczące miejsce sądów i siedziba markgrafa. W XI wieku jako rezydencja Babenbergów i znaczące miejsce handlu określono Tulln jako stolicę kraju. Pozycje miasto straciło poprzez gwałtowny wzrost znaczenia Wiednia, wojny i zmianę tras handlowych.
W pieśni Nibelungów to tutaj miał się spotkać król Hunów Etzel z Kriemhildą, dziś o tej historii/legendzie przypomina fontanna nad Dunajem.

Flotylla i konnica rzymska w Tulln

pomnik cesarza rzymskiego Marka Aureliusza w Tulln
Tulln może się poszczycić ponad 2 000 historią, jak chyba żadne miasto w Dolnej Austrii. Za czasów rzymskich był tu obóz jeźdźców konnych Comagena oraz jednostka rzymskiej flotylli na Dunaju tu cumowała. W ostatnich latach rzymskiego panowania odwiedził Tulln św. Seweryn (główny patron Austrii), który w cudowny sposób uratował miasto przed Barbarami.

Wieża rzymska (solna) w Tulln an der Donau

Wieża pochodząca z czasów panowania rzymskiego (IV w.), całkowicie zachowana znajduje się w Tulln. Stanowiła bramę na zachodnim murze obozu rzymskiego Comagena. W średniowieczu była tu zbrojownia (arsenał), a następnie skład solny.

poniedziałek, 27 sierpnia 2012

Szyld z k.u.k. i interes się kręci!

szyld cesarsko-królewskiego szewca z Kohlmarktu
Niektóre sklepy we Wiedniu mają dziwne szyldy z napisem  k.u.k. Hoflieferant (kaiserlicher und königlicher Hoflieferant). Co to oznacza? dostawca dworu cesarskiego i królewskiego czyli, że dany sklep lub warsztat miał przywilej dostarczać towary lub usługi na dwór monarchii austro-węgierskiej. Właściciel mógł się pochwalić tym przywilejem poprzez stosowny szyld, co zachęcało innych klientów do korzystania ze sklepu lub zakładu, który współpracował z dworem monarchii CK. Czyli dawał niezły prestiż no i dochody!




Św. Leopold jako fundator

Na wiedeńskiej Graben znajduje się fontanna Leopolda. Na niej ukazany jest chłopiec, który rozwija przed św. Leopoldem (markgrafem z dynastii Babenbergów) zwój z planem nieodległego klasztoru w Klosterneuburg. Na piedestale znajdują się reliefy związane z fundacją klasztoru w Klosterneuburg np. odnalezienie welonu ślubnego św. Agnieszki, żony Leopolda na terenie przyszłego kościoła.

Wiedeńska dorożka

Pod katedrą św. Szczepana we Wiedniu spotkać można dorożki. Woźnice tych dorożek to tzw. fiakrzy.

czwartek, 23 sierpnia 2012

Katedra grecka św. Trójcy

katedra prawosławna w Wiedniu
W dzielnicy greckiej przy Fleischmarkt znajduje się katedra kościoła grecko-prawosławnego metropolii austriackiej. Posiada bogatą, pozłacaną szatę w stylu neobizantyjskim, według projektu T. Hansena. Ukończony w połowie XIX wieku i przeznaczony był dla prawosławnych poddanych panowaniu Habsburgów.

Deptak w fosie?

Graben jeden z głównych deptaków Wiednia
Graben tak brzmi jeden z głównych deptaków Wiednia, ulica pełna luksusowych butików i drogich kawiarni. Nazwa oznacza fosę, która znajdowała się tutaj w czasach rzymskiego obozu Vindobona, na miejscu którego powstało miasto Wiedeń. Nieopodal znajduje się swojsko brzmiący bar Trzesniewski, słynący ze znakomitych kanapek, acz malutkich i drogich.

Najstarszy wiedeński kościół - Ruprechtskirche

sylwetka najstarszego kościoła we Wiedniu
wieża kościelna z biforiami
nawa
Św. Ruprecht jest patronem wiedeńskich kupców solnych i kościół pod jego wezwaniem góruje nad byłą przystanią solną przy kanale dunajskim. Świątynia pochodzi z XI wieku i jest najstarszą we Wiedniu.